SĄD NAJWYŻSZY

(ustawa o Sądzie Najwyższym z dnia 20 września 1984 r.)
SIEDZIBA:
Warszawa
SKŁAD
I Prezes SN
Prezesi i sędziowie SN w liczbie ustalonej przez Prezydenta na wniosek KRS (ok. 70)
 POWOŁYWANIE SĘDZIÓW SN
wymogi: obywatelstwo, pełnia praw obywatelskich, nieskazitelny charakter, studia prawnicze, aplikacja, egzamin, 10 letni staż pracy, wysoki poziom wiedzy prawniczej i doświadczenie zawodowe
I prezes SN - powoływany przez Sejm na wniosek Prezydenta spośród kandydatów przedstawionych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów SN - kadencja 6 lat
Sędziów SN powołuje Prezydent na wniosek Krajowej Rady Sadownictwa
ODWOŁANIE SĘDZIEGO SN:
Śmierć  zrzeczenie się stanowiska 
trwała niezdolność do wykonywania zawodu z powodu choroby, ułomności lub upadku sił - przekroczenie 65 lat życia
jeżeli z powodu choroby i płatnego urlopu dla poratowania zdrowia nie pełnił służby nieprzerwanie przez okres dłuższy niż 1 rok
prawomocne orzeczenie sądu dyscyplinarnego o wydaleniu ze służby sędziowskiej
prawomocne orzeczenie sądu o pozbawieniu praw publicznych lub zakazu zajmowania stanowiska sędziego
WŁAŚCIWOŚCI
naczelny organ sądowy RP
sprawuje nadzór nad działalnością wszystkich sądów w zakresie orzekania - nie podlega jej nadzorowi sąd administracyjny
rozpatruje sprawy w zakresie przekazanym szczególnymi przepisami
zapewnia prawidłowość i jednolitość wykładni prawa i praktyki sądowej w dziedzinach poddanych jej właściwości
ZADANIA
środki korygujące - gdy możliwa jest korekta orzeczeń (wpływa na rozstrzygnięcie w danej sprawie) środki profilaktyczne - wpływ na rozstrzygnięcia w różnych sprawach
rozpoznawanie nadzwyczajnych środków odwoławczych od orzeczeń sądowych: kasacja, wznowienie - rozpoznawanie na mocy przepisów szczególnych rewizji nadzwyczajnych
odpowiedzi na pytania prawne zadawane przez sądy (na tle określonej sprawy lub praktyki sądów SN podejmuje uchwały będące zasadami prawnymi)
wydaje zbiór swoich orzeczeń zawierających rozstrzygnięcia ważniejszych zagadnień prawnych oraz uchwał wpisanych do księgi zasad prawnych
stwierdza ważność wyborów do Senatu i Sejmu, Prezydenta oraz ważność referendum
PREZES SN
stoi na czele SN i kieruje jego pracami
wykonuje czynności administracyjne w stosunku do SN - informuje Sejm o działalności SN
występuje do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o stwierdzenie zgodności z konstytucja aktu normatywnego - wnosi rewizje nadzwyczajne od prawomocnych orzeczeń kończących postępowanie w sprawie
wyznacza terminy posiedzeń składu połączonych izb, Zgromadzenia Ogólnego i Kolegium SN
ORGANY KOLEGIALNE SN
1Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego
omawianie raz do roku informacji przedstawianych przez I prezesa o działalności SN i o istotnych problemach w orzecznictwie
-przedstawianie Krajowej Radzie Sądownictwa kandydatów na stanowiska sędziów SN 2. Zgromadzenie Sędziów Izb SN
-omawianie raz do roku informacji przedstawianych przez prezesa izby co do działalności izby i problemach w orzecznictwie
-wybór na 1 rok 2 członków oraz 1 zastępcy do Kolegium SN 3. Kolegium SN
-skład: I prezes, prezesi, dyrektor Biura Orzecznictwa, Dyrektor Biura Prezydialnego, wybrani przez zgromadzenia izb sędziowie SN
-opiniowanie kandydatów na sędziów SN i kandydatów na stanowiska kierownicze w izbach i biurach - omawianie projektów informacji składanych Sejmowi, Prezydentowi i KRS
W SN CZYNNE SA
-Biuro Orzecznictwa - działy: cywilny, karny, administracyjny, pracy i ubezpieczeń społecznych, legislacji ,skarg i wniosków - Biuro Prezydialne - zespoły: ogólny, spraw pracowniczych, finsowo-budżetowy, gospodarczy
-Biuro Nadzoru Pozainstancyjnego - w Izbie Wojskowej
PODZIAŁ NA IZBY (zakresy nadzoru orzecznictwa sadowego prowadzonego przez izby)
-Administracyjna, pracy i ubezpieczeń społecznych - nadzór z zakresu spraw: prawa pracy, wynalazczych, ubezpieczeń społecznych, skargi na decyzje administracyjne
-cywilna - sprawy cywilne i gospodarcze
-karna - sprawy karne do właściwości sądów powszechnych
-wojskowa - sprawy karne do właściwości sądów wojskowych
-(izby dzielą się na wydziały na podstawie kryteriów terytorialnych i rzeczowo-problemowych)
ŚRODKI NADZORU SN
-środki nadzoru instancyjnego - dotyczą wyłącznie orzecznictwa sądów wojskowych
-środki nadzoru pozainstancyjnego - dotyczą pozostałych sądów
ZASADY PRAWNE
-jeżeli SN chce podjąć uchwałę która ma się stać zasadą prawną to moc tej zasady musi ustanowić dla tej uchwały inną uchwałą jeżeli SN orzeka w skłamie 7 sędziów
-jeżeli SN orzeka w pełnym składzie, składzie połączonych izb lub składzie całej izby podjęte uchwały mają charakter zasady prawnej wiążącej dla wszystkich sądów powszechnych.
-Do podjęcia uchwały wymagana jest obecność co najmniej 2/3 sędziów każdej z izb
ODPOWIEDZIALNOŚĆ DYSCYPLINARNA
-za przewinienia służbowe i uchybienia godności urzędu sędzia SN odpowiada dyscyplinarnie - sędzia odpowiada dyscyplinarnie także za swoje postępowanie przed objęciem stanowiska
-wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego mogą złożyć: I prezes SN lub Kolegium SN - orzekanie dwuinstancyjne w sprawach dyscyplinarnych
a)    I instancja: Sąd Dyscyplinarny
b)    II instancja: Wyższy Sąd Dyscyplinarny
kary: upomnienie, nagana, usuniecie ze stanowiska, wydalenie ze służby sędziowskiej