Trybunał Konstytucyjny

POSTĘPOWANIE PRZED TRYBUNAŁEM
wszczęcie postępowania: wniosek, skarga konstytucyjna, pytanie prawne
Trybunał orzekając jest związany granica wniosku, skargi lub pytania prawnego
Obowiązek zbadania wszystkich istotnych okoliczności w celu wszechstronnego wyjaśnienia sprawy
W sprawach nie uregulowanych w ustawie do postępowania przed Trybunałem stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu postępowania karnego
Możliwość wyłączenia jawności postępowania z uwagi na bezpieczeństwo lub interes państwa
W rozprawie udział wnioskodawcy jest obowiązkowy, bierze w niej udział także Prokurator Generalny gdy TK orzeka w pełnym składzie, jeżeli nie jest to pełny skład może to być Prokurator Prokuratury Krajowej
Z przebiegu postępowania protokolant sporządza protokół
Orzeczenie wydawane jest po niejawnej naradzie sędziów składu orzekającego - Orzeczenia zapadają większością głosów
Trybunał zobowiązany jest nie później niż w ciągu 1 miesiąca od wydania orzeczenia sporządzić jego uzasadnienie w formie pisemnej podlegające podpisaniu przez sędziów składu orzekającego
Orzeczenia Trybunału wykonuje Prezes Trybunału przy pomocy biura - Wyroki podlegają ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw RP
Orzeczenia TK są ostateczne i nie ma możliwości ich zaskarżenia, można natomiast złożyć wniosek o wznowienie postępowania
Koszty postępowania przed Trybunałem ponosi Skarb Państwa
ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA
zgodę na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej lub pozbawienie wolności sędziego TK wyraża Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału Konstytucyjnego
Prezes TK niezwłocznie informuje Zgromadzenie Ogólne o zatrzymaniu sędziego i zajętym przez siebie stanowisku - Przed podjęciem uchwały w sprawie Trybunał wysłuchuje wyjaśnień sędziego
Uchwała zapada większością 2/3 głosów sędziów TK Zgromadzenia Ogólnego ODPOWIEDZIALNOŚĆ DYSCYPLINARNA
sędzia odpowiada dyscyplinarnie za
naruszenie przepisów prawa uchybienie godności swojego urzędu
inne nieetyczne zachowania mogące podważyć jego zaufanie
2 kary dyscyplinarne
upomnienie nagana usuniecie ze stanowiska sędziego TK
3.postępowanie dyscyplinarne
I instancja - skład 5 sędziów Trybunału
II instancja - pełny skład Trybunału
Od orzeczenia dyscyplinarnego nie przysługuje kasacja

TRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY
(ustawa o Trybunale konstytucyjnym z dnia 1 sierpnia 1997 r.)
SIEDZIBA: Warszawa
ZADANIA -organ władzy sadowniczej -kontrola konstytucyjności prawa pod względem materialnym i formalnym, abstrakcyjnym i konkretnym  -orzeka w sprawach zgodności ustaw i umów międzynarodowych z konstytucja zgodności ustaw z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi zgodności przepisów prawa wydawanych przez centralne organy państwowe z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami skargi konstytucyjnej sporów kompetencyjnych miedzy centralnymi organami państwa tj zgodności z konstytucją celów lub działalności partii politycznych na wniosek prezydenta zgodność ustawy i umowy międzynarodowej z konstytucją przed podpisaniem  na wniosek Marszałka stwierdza przeszkody w sprawowaniu urzędu przez Prezydenta odpowiedzi na pytania prawne sądów co do zgodności aktu normatywnego z Konstytucją  funkcja sygnalizacyjna - przedstawianie informacji o lukach i uchybieniach w prawie
SKŁAD:
15 sędziów wybieranych indywidualnie przez Sejm - kadencja 9 lat
WYBÓR SĘDZIÓW
wymogi: wybitna wiedza i umiejętności prawnicze; kwalifikacja sędziego SN lub NSA
-prezesa i w-ce prezesa powołuje Prezydent RP spośród kandydatów przedstawionych mu przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału Konstytucyjnego
kandydatów przedstawia co najmniej 50 posłów lub Prezydium Sejmu
uchwała Sejmu w sprawie wyboru sędziego TK zapada bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej polowy ogólnej liczby posłów
ponowny wybór do składu TK jest niedopuszczalny
ODWOŁANIE SĘDZIEGO TK
zrzeczenie się stanowiska przez sędziego
śmierć
stwierdzenie orzeczeniem lekarskim trwałej niezdolności do wykonywania zawodu z powodu choroby, ułomności lub upadku sił
skazanie prawomocnym wyrokiem sadowym
prawomocne orzeczenie dyscyplinarne o skazaniu na karę usunięcia ze stanowiska sędziego TK - akt stwierdzający wygaśnięcie mandatu Prezes TK przekazuje Marszałkowi Sejmu
ORGANY TK
Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału Konstytucyjnego
Zgromadzenie Ogólne tworzą sędziowie TK
W ZO maja prawo wziąć udział: Prezydent, Marszałkowie, Premier, Prezes NIK, Prezes SN, Prezes NSA, Minister Sprawiedliwości, Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka
Podejmuje uchwały jeżeli bierze w nim udział co najmniej 2/3 sędziów TK w tym prezes lub w-ce prezes TK - Przewodniczącym Zgromadzenia jest prezes lub w-ce prezes TK
Uchwały zapadają większością głosów - Kompetencje Zgromadzenia Ogólnego - uchwalanie regulaminu TK
wybór kandydatów na prezesa i w-ce prezesa TK
ustosunkowuje się do wniosku prezesa TK o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego przeciwko sędziemu TK - uchwalanie statutu Biura TK
uchwalanie projektu dochodów i wydatków TK
zatwierdzanie informacji o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa TK
Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału Konstytucyjnego
Zgromadzenie Ogólne tworzą sędziowie TK
W ZO maja prawo wziąć udział: Prezydent, Marszałkowie, Premier, Prezes NIK, Prezes SN, Prezes NSA, Minister Sprawiedliwości, Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka
Podejmuje uchwały jeżeli bierze w nim udział co najmniej 2/3 sędziów TK w tym prezes lub w-ce prezes TK - Przewodniczącym Zgromadzenia jest prezes lub w-ce prezes TK
Uchwały zapadają większością głosów - Kompetencje Zgromadzenia Ogólnego - uchwalanie regulaminu TK
wybór kandydatów na prezesa i w-ce prezesa TK
ustosunkowuje się do wniosku prezesa TK o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego przeciwko sędziemu TK - uchwalanie statutu Biura TK
uchwalanie projektu dochodów i wydatków TK
zatwierdzanie informacji o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa TK
Prezes Trybunału Konstytucyjnego
reprezentuje TK na zewnątrz
zwołuje Zgromadzenie Ogólne co najmniej raz w roku - przewodniczy Zgromadzeniu Ogólnemu
wykonuje wyroki TK ogłoszone w organie publikacyjnym
informuje Zgromadzenie Ogólne o wszystkich ważnych wydarzeniach dotyczących TK i jego sędziów
SKŁADY ORZEKAJĄCE
pełny skład (co najmniej 9 sędziów) - spory kompetencyjne
stwierdzenie przeszkód w sprawowaniu urzędu przez prezydenta - zgodność z Konstytucja celów i działalności parku politycznych
na wniosek Prezydenta zgodności ustawy lub umowy międzynarodowej z konstytucja przed jej podpisaniem - sprawy o szczególnej zawiłości
skład 5 sędziów
zgodność ustaw i ratyfikowanych umów międzynarodowych z konstytucja - zgodność ustaw z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi
skład 3 sędziów
zgodność innych aktów normatywnych wydawanych przez centralne organy państwowe z konstytucja - zażalenia na odmowę nadania biegu wnioskom
wyłączenie sędziego